Direct na de aankoop van de woning was het een winter met temperaturen van -16°C en was 350 m³ gas in één week nodig om het op temperatuur te houden.
Het was duidelijk, dat de cv aan vervanging toe was. Het moment voor Nicole en André om het totale energieverbruik te evalueren en te zoeken naar de beste oplossing.
Nu, ruime 2,5 jaar later is de investering 1-op-1 terugverdiend bij de verkoop van het huis.
In juni volgend op de winterse ervaring is de keuze gemaakt voor een lucht-water warmtepomp met de aanleg van vloerverwarming. ‘All electric’ was een bewuste keuze. Het dak is qua ruimte volledig benut met een verdubbeling van het al aanwezige aantal zonnepanelen.
Voor de keuze van de warmtepomp is gezocht op veel forums; hierop zijn goede vergelijkingen te vinden tussen diverse producten alsook beoordelingen van leveranciers. In verband met de open vide is gekozen voor een extra zware 16kW warmtepomp die zelfs bij -25°C genoeg capaciteit heeft. Een slag kleinere (12kW) warmtepomp leverde weinig besparingen in aanschafprijs op.
“In onze vorige woning waren we ook al bezig met het idee om de woning energie neutraal te maken en wisten dus ongeveer wat we wilden. Wél hadden we hulp nodig bij het berekenen van de benodigde hoeveelheid kilowatts”, aldus Nicole.
Het vertrouwen in wie levert, installeert en inregelt is erg belangrijk. Het is zaak een installateur in te huren die voldoende ervaring heeft en de juiste capaciteit kan berekenen. Nicole en André hebben vervolgens een merk gekozen met veel ervaring in de landen om ons heen.
Voor de technisch onderlegden onder ons…..
Er is gekozen voor 120% capaciteit in plaats van 80%. De reden hiervoor is het feit dat hoe hoger de gedimensioneerde capaciteit hoe hoger de COP-waarde. Over het jaar is voor deze woning de COP gemiddeld 4.1. Dat betekent, dat ze vergeleken met een elektrische CV 4,1 keer minder elektriciteit nodig hebben voor verwarming en warm water.
Het water van de warmtepomp staat op 35°C voor de verwarming. Daarnaast levert het warm water van 57° en gaat 1 x per week naar 63°C voor de legionella bestrijding. Er is voor extreem koude weersituaties een aparte bijverwarming (warmte-element in de installatie) maar die is nog niet gebruikt – zelfs niet in de koude nachten in februari 2021.
Het geluid van de binnenunit van de warmtepomp is nauwelijks te horen. Op 1 m afstand produceert het slechts 39dB.
De buitenunit met de ventilatoren produceert op 5 m afstand ongeveer 47dB. ’s Nachts staat de buitenunit onder normale weersomstandigheden niet aan, dat is nl. volledig instelbaar. Uitsluitend bij extreem koud weer gaat de buitenunit ’s nachts aan evenals de vorstbeveiliging die zorgt dat de ventilator voldoende lucht krijgt en de roosters niet bevriezen.
De richting van de geluidskegel is belangrijk (vooral niet richting de buren). Er zijn overigens geluidskasten op de markt ter verdere demping en verfraaiing (met UV-bescherming).
Op de bovenverdieping zijn de radiatoren nog niet vervangen omdat nog geen keus is gemaakt tussen vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren – kosten en geluidsniveaus zijn factoren die bij de keuze een rol zullen spelen. Voorlopig wordt daar nu bij verwarmd met elektrische kachels.
Er is een test gedaan met het aanbrengen van speciale radiator ventilatoren. Maar dit heeft niet de juiste resultaten gegeven (de 35 °C watertemperatuur is hiervoor onvoldoende – hiervoor is minstens 38°C nodig). Daarnaast vonden Nicole en André de radiator ventilatoren te luidruchtig.
Het huis is goed geïsoleerd (RC-waarde 3). Onder de vloerverwarming ligt extra isolatie (EPS-noppenmatten) met reflectie naar boven. Een aantal ramen zijn vervangen door HR++. Een dikke laag piepschuim is ingekapseld in de fundering. Door de inpandige ramen van de slaapkamers nog te vervangen met HR++ kan nog winst behaald worden.
Momenteel zijn de verbruikscijfers als volgt: er wordt per jaar 3000 kWh gebruikt voor warm water en 3500 kWh voor verwarming. Dat laatste zou kunnen oplopen tot 6000 kWh bij langdurig strenge winters die we al jaren niet meer kennen.
De installatie werkt naar volle tevredenheid. Er is een boiler met een capaciteit van 300 liter, wat voldoende is voor de twee aanwezige badkamers met douche en bad.
Ook nadat de 300 liter van de boiler zijn gebruikt, is de doorstroom rond de 40 graden. Dan draait de warmtepomp natuurlijk wel maximaal.
Het afsluiten van een onderhoudsabonnement is ons ontraden omdat aan dit soort warmtepompen veel minder onderhoud nodig is dan bij een reguliere CV-ketel. Het is overigens wettelijk bepaald dat het F-gas (koelgas) eens per 2 jaar gecontroleerd moet worden.
In theorie kan de installateur op afstand foutmeldingen corrigeren maar hier maken Nicole en André geen gebruik van. “Als alles goed is ingeregeld, dan loopt het.”
In de warmte-unit zit ook de pomp die de vloerverwarming regelt. Naar behoefte past de pomp zich slim aan ten opzichte van de vraag. De buitenunit bepaalt uiteindelijk de capaciteit.
In het hele transitieplan zijn volgens Nicole en André de twee belangrijkste stappen het kiezen van (1) een merk waarmee voldoende ervaringen zijn opgedaan en (2) een installateur met brede ervaringen. “De keuze van de installateur is het moeilijkste deel van het proces”, aldus André. “Men heeft op dit moment nog weinig ervaring of zijn qua ervaring op slechts een enkel merk gericht. Informeer je goed vooraf!”
Tekst: Yvon Bus